Δεν πρόσεξα αν ανέκυψε το συγκεκριμένο ζήτημα κατά τη διάρκεια της συζήτησης που καταγράφεται εδώ, ωστόσο μια παρατήρηση γενικής φύσεως αναφορικά με τους κανόνες της διαδοχής, που θα ήταν χρήσιμη σε κάθε περίπτωση, λαμβάνει υπόψη τη μορφή της μοναρχίας στη Westeros, και νομίζω ότι είναι δεδομένο το "μοντέλο" της φεουδαρχίας που ακολουθεί στο έργο του ο Martin, τουλάχιστον σε αντιδιαστολή προς την εγκαθίδρυση και οργάνωση ενός πολιτεύματος απόλυτης μοναρχίας.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι βασικές αρχές και αξίες της φεουδαρχικής μοναρχίας μεταφυτεύονται στον κόσμο της Westeros, εφόσον δεχτούμε την πρόθεση του συγγραφέα να δημιουργήσει μια κοινωνία που προσομοιάζει για τις ανάγκες της όποιας ανάλυσης στα δεδομένα της φεουδαρχίας που γνωρίζουμε από τη μεσαιωνική ιστορία.
Τα βασικά χαρακτηριστικά του πολιτεύματος είναι η απουσία ισχυρής κεντρικής εξουσίας και η αποκέντρωση της επιβολής της σε αυτοδιοικούμενα γεωγραφικά τμήματα στη βάση των κλήρων, εκτάσεων δηλαδή γης. Το γεγονός αυτό συνεπάγεται ότι ο βασιλιάς είναι "πρώτος μεταξύ ίσων", δεν ασκεί δηλαδή παρεμβατική εξουσία, εφόσον οι αρμοδιότητες του είναι γαιοκτητικού-στρατιωτικού χαρακτήρα, όπως άλλωστε κι εκείνες των γαιοκτημόνων, με αποτέλεσμα να μη γίνεται λόγος περί άσκησης κυριαρχίας, η οποία συνιστά την υπέρτατη και αδιαίρετη εξουσία στο πλαίσιο ενός κράτους, επειδή απλά η έννοια της κυριαρχίας ιστορικά είναι συνδεδεμένη με την ανάδυση καθεστώτων απόλυτης μοναρχίας και τη συγκέντρωση των σχετικών εξουσιών στο μονάρχη. Η συγκέντρωση αυτή βέβαια συνεπάγεται μεταβολές στη δομή της εξουσίας, γιατί πλέον ο μονάρχης δεν μπορεί να ασκεί τις ίδιες εξουσίες με τους υποτελείς του, αλλά αποκτά εκείνος την εξουσία χρήσης κατασταλτικών μηχανισμών, διαθέτει επομένως εκείνος στρατιωτική δύναμη, και οι γαιοκτήμονες έχουν τη γη, ώστε ο μονάρχης να προστατεύει σε κάποιο βαθμό τους παροίκους.
Τυπικά η εξουσία που ασκεί ο μονάρχης βασίζεται στην έννοια της κυριαρχίας με εξωτερικά χαρακτηριστικά, σε καιρό πολέμου αυτός ηγείται του στρατού που συγκεντρώνουν οι φεουδάρχες για λογαριασμό του για να αποσοβήσει εξωτερικές απειλές.
Ιστορικά η εγκατάσταση εξουσίας με συγκεντρωτικά χαρακτηριστικά αποδίδεται στον William the Conqueror, ο οποίος δημιούργησε στην Αγγλία καθεστώς που κάμπτει την κλασική ιεραρχία των κοινωνικών σχέσεων, ώστε οι υποτελείς των υποτελών του βασιλιά να οφείλουν κι αυτοί από μόνοι τους όρκο πίστης στο μονάρχη.
Το ρόλο του William στα βιβλία έχει για πολλούς ο Aegon the Conqueror, οπότε είναι ευκολο να θεωρήσουμε το καθεστώς που επικρατεί στη Westeros λόγω του παρεμβατικού πολλές φορές χαρακτήρα του (αυτό αποδεικνύεται από τις εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις του Jaehaerys I) ως απόλυτη μοναρχία. Όμως σε κάποια σημεία οι αναλογίες με το δικό μας αντίστοιχο μεσαιωνικό κόσμο είναι ανεπαρκείς, καθώς ο Aegon κατέκτησε τη Westeros με δράκους. Ταυτόχρονα όμως για να εδραιώσει την εξουσία του αποφάσισε την απόσχιση τμημάτων γης από τα Stormlands και το Reach, προκειμένου να εδραιώσει την εξουσία του στη γη, κάτι που παραπέμπει και πάλι στη φεουδαρχία.
Στο πλαίσιο αυτό, η ισχύς του μονάρχη είναι αυτή που απαιτεί η εκπροσώπηση του Θεού στη γη, έχουμε δηλαδή την "ελέω θεού" μοναρχία. Συνεπώς, η αποκέντρωση της εξουσίας και η θεοκρατική νομιμοποίηση του βασιλιά στη φεουδαρχία καθιστούν σχηματικούς τους κανόνες δικαίου, οι οποίοι έχουν κυρίως εθιμική μορφή, γιατί δεν ανάγονται στο πρόσωπο του μονάρχη ως πηγής κεντρικής εξουσίας, επομένως δε θεμελιώνουν αυτή την ισχύ, γι' αυτό και οι νόμοι της διαδοχής παρουσιάζουν αρκετά κενά.
Τα λέω αυτά γιατί προσπαθώ να καταλάβω πως συλλαμβάνει ο Martin τη διαδοχή στη Westeros. Για να είμαστε ακριβείς οι Northerners δέν έχουν άδικο, σε ότι έχει να κάνει με ιστορικές παρατηρήσεις, ότι από τη στιγμή που οι δράκοι δεν υπάρχουν πια, δεν υπάρχει λόγος να είναι γονατισμένοι. Μεταφορικά το λένε, και κυριολεκτικά πάντως είναι γνωστό ότι με το που έχασαν τους δράκους τους οι Targaryen, χάθηκε και η νόμιμη βία που ασκούσαν στη Westeros, με κύρια συνέπεια την έκρηξη επαναστάσεων, όπως εκείνη των Blackfyre, καθώς επίσης και o πόλεμος των Ninepenny Kings. Δηλαδή σε μεγάλο βαθμό σχετικοποιήθηκε η συγκεντρωτικότητα της μοναρχίας.
Βέβαια, ένα άλλο στοιχείο που συνηγορεί κατά της προσέγγισης αυτής είναι και το ότι o William κατέκτησε την Αγγλία, ενώ ο Aegon κατέκτησε μια ολόκληρο ήπειρο, και κάπως έτσι οι Stark και οι Lannister από βασιλείς που ήταν κατέληξαν άρχοντες των αντίστοιχων τμημάτων που διοικούσαν.
Και τελικά, για ποια θρησκευτική νομιμοποίηση μιλάμε, αφού η θρησκεία δε διαδραμάτισε ποτέ στη Westeros το ρόλο που διαδραμάτισε το Βατικανό στο δικό μας μεσαιωνικό κόσμο. Σίγουρα ωστόσο οι δράκοι πέρα από τη στρατιωτική ισχύ για την οποία χτησιμοποιήθηκαν αποτέλεσαν και πηγή νομιμοποίησης για τους Targaryen, και πάλι όμως τα κενά που ανέκυψαν ως προς τη διαδοχή δε θα έπρεπε τελικά να ανακύψουν. Οπότε μάλλον όντως υπάρχουν έντονα στοιχεία φεουδαρχίας, ή οι Targaryen ως Βαλυριανοί, παρά το γεγονός ότι γνώριζαν συγκεντρωτικά καθεστώτα (κάπου έχει πει ο Martin, νομίζω, ότι η Αρχαία Βαλυρία είναι εμπνευσμένη κι από τη Ρώμη), τελικά είχαν και τελείως διαφορετική πολιτισμική αντίληψη σε πολλά ζητήματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η κατάργηση του δικαίωματος της πρώτης νύχτας που επιφυλασσόταν στο γαιοκτήμονα.
Στην ουσία όμως, όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια, παρέλειψαν να ρυθμίσουν τα ζητήματα διαδοχής, ίσως αγνοώντας τη διαφορετική αντίληψη που είχαν οι κάτοικοι της Westerοs για τη θέση της γυναίκας, με ακραία απόληξη αυτής τα θέματα ανάληψης εξουσίας. Πραγματικά, δεν μπορώ να εξηγήσω αλλιώς την παράλειψη της ρύθμισης τέτοιων ζητημάτων από τους Targaryen μέχρι το Xορό των Δράκων, εκτός αν θεωρήσουμε τελικά ότι ο Martin ενσωμάτωσε περισσότερα στοιχεία από τη μεσαιωνική φεουδαρχία στο έργο του, με αποτέλεσμα τα κενά αυτά να είναι ανάλογα με τα κενα που υπάρχουν στα καθεστώτα αυτά, γιατί οι λεπτομερείς κανόνες δεν εχουν πραγματικά λόγο ύπαρξης εδώ.
Αναφέρομαι βέβαια στην περίπτωση της Rhaenyra, της οποίας ο πατέρας Viserys Ι πέθανε ορίζοντάς τη νόμιμη διάδοχό του, παραβλέποντας ίσως την πιθανότητα αμφισβήτησής της λόγω του φύλου της. Έτσι, αν και πρωτότοκo τέκνο του Viserys, για τη Rhaenyra ειπώθηκε ότι οι Επτά θα τους καταραστούν όλους όσους επιτρέψουν σε μια γυναίκα να καθίσει στο θρόνο.
Δεν ξέρω τελικά αν κάποιος γνωρίζει κάτι από την ιστορία που να παραπέμπει στην απόφαση του Συμβουλίου που λήφθηκε για τη ρύθμιση της διαδοχής επί Aegon III, γιατί είναι κάτι που όντως παρουσιάζει ενδιαφέρον.
Για να πω τέλος και κάτι επί του ζητήματος της νομιμοποίησης της εξουσίας του Robert, και το κατά πόσο αυτή βασίζεται τελικά στην καταγωγή του από Targaryen, πολλοί είχαν εικάσει πριν την έκδοση του World of Ιce and Fire ότι από τα λόγια του Ned στο Robert στο πρώτο βιβλίο, ότι εκείνος είχε πιο ισχυρό δικαίωμα στο θρόνο, συνάγεται ότι κι ο Ned είχε δικαίωμα λόγω καταγωγής από Targaryen, γιατί η επανάσταση έγινε από κοινού και προφaνώς δε θα έμενε στην ιστορία ως Επανάσταση του Robert αν εκείνος δεν είχε στεφθεί βασιλιάς. Πράγματι, η εγκυκλοπαίδεια επιβεβαίωσε τη σύναψη ενός συμφώνου κατά τον πόλεμο των Δρακων για τέλεση γάμου ανάμεσα σε μια πριγκίπισσα της βασιλικής οικογένειας κι ένα γιο του άρχοντα του Winterfell, Cregan Stark, η οποία τελικά και δεν ευοδώθηκε.
Oπότε τελικά σίγουρα ο Ned δεν αναφερόταν στη δική του καταγωγή από Targaryen, γεγονός που νομίζω επιβεβαιώνει λίγο πολύ τα λόγια του Jaime και του Renly, ότι όποιος κερδίζει τον πόλεμο, κερδίζει και το θρόνο.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι βασικές αρχές και αξίες της φεουδαρχικής μοναρχίας μεταφυτεύονται στον κόσμο της Westeros, εφόσον δεχτούμε την πρόθεση του συγγραφέα να δημιουργήσει μια κοινωνία που προσομοιάζει για τις ανάγκες της όποιας ανάλυσης στα δεδομένα της φεουδαρχίας που γνωρίζουμε από τη μεσαιωνική ιστορία.
Τα βασικά χαρακτηριστικά του πολιτεύματος είναι η απουσία ισχυρής κεντρικής εξουσίας και η αποκέντρωση της επιβολής της σε αυτοδιοικούμενα γεωγραφικά τμήματα στη βάση των κλήρων, εκτάσεων δηλαδή γης. Το γεγονός αυτό συνεπάγεται ότι ο βασιλιάς είναι "πρώτος μεταξύ ίσων", δεν ασκεί δηλαδή παρεμβατική εξουσία, εφόσον οι αρμοδιότητες του είναι γαιοκτητικού-στρατιωτικού χαρακτήρα, όπως άλλωστε κι εκείνες των γαιοκτημόνων, με αποτέλεσμα να μη γίνεται λόγος περί άσκησης κυριαρχίας, η οποία συνιστά την υπέρτατη και αδιαίρετη εξουσία στο πλαίσιο ενός κράτους, επειδή απλά η έννοια της κυριαρχίας ιστορικά είναι συνδεδεμένη με την ανάδυση καθεστώτων απόλυτης μοναρχίας και τη συγκέντρωση των σχετικών εξουσιών στο μονάρχη. Η συγκέντρωση αυτή βέβαια συνεπάγεται μεταβολές στη δομή της εξουσίας, γιατί πλέον ο μονάρχης δεν μπορεί να ασκεί τις ίδιες εξουσίες με τους υποτελείς του, αλλά αποκτά εκείνος την εξουσία χρήσης κατασταλτικών μηχανισμών, διαθέτει επομένως εκείνος στρατιωτική δύναμη, και οι γαιοκτήμονες έχουν τη γη, ώστε ο μονάρχης να προστατεύει σε κάποιο βαθμό τους παροίκους.
Τυπικά η εξουσία που ασκεί ο μονάρχης βασίζεται στην έννοια της κυριαρχίας με εξωτερικά χαρακτηριστικά, σε καιρό πολέμου αυτός ηγείται του στρατού που συγκεντρώνουν οι φεουδάρχες για λογαριασμό του για να αποσοβήσει εξωτερικές απειλές.
Ιστορικά η εγκατάσταση εξουσίας με συγκεντρωτικά χαρακτηριστικά αποδίδεται στον William the Conqueror, ο οποίος δημιούργησε στην Αγγλία καθεστώς που κάμπτει την κλασική ιεραρχία των κοινωνικών σχέσεων, ώστε οι υποτελείς των υποτελών του βασιλιά να οφείλουν κι αυτοί από μόνοι τους όρκο πίστης στο μονάρχη.
Το ρόλο του William στα βιβλία έχει για πολλούς ο Aegon the Conqueror, οπότε είναι ευκολο να θεωρήσουμε το καθεστώς που επικρατεί στη Westeros λόγω του παρεμβατικού πολλές φορές χαρακτήρα του (αυτό αποδεικνύεται από τις εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις του Jaehaerys I) ως απόλυτη μοναρχία. Όμως σε κάποια σημεία οι αναλογίες με το δικό μας αντίστοιχο μεσαιωνικό κόσμο είναι ανεπαρκείς, καθώς ο Aegon κατέκτησε τη Westeros με δράκους. Ταυτόχρονα όμως για να εδραιώσει την εξουσία του αποφάσισε την απόσχιση τμημάτων γης από τα Stormlands και το Reach, προκειμένου να εδραιώσει την εξουσία του στη γη, κάτι που παραπέμπει και πάλι στη φεουδαρχία.
Στο πλαίσιο αυτό, η ισχύς του μονάρχη είναι αυτή που απαιτεί η εκπροσώπηση του Θεού στη γη, έχουμε δηλαδή την "ελέω θεού" μοναρχία. Συνεπώς, η αποκέντρωση της εξουσίας και η θεοκρατική νομιμοποίηση του βασιλιά στη φεουδαρχία καθιστούν σχηματικούς τους κανόνες δικαίου, οι οποίοι έχουν κυρίως εθιμική μορφή, γιατί δεν ανάγονται στο πρόσωπο του μονάρχη ως πηγής κεντρικής εξουσίας, επομένως δε θεμελιώνουν αυτή την ισχύ, γι' αυτό και οι νόμοι της διαδοχής παρουσιάζουν αρκετά κενά.
Τα λέω αυτά γιατί προσπαθώ να καταλάβω πως συλλαμβάνει ο Martin τη διαδοχή στη Westeros. Για να είμαστε ακριβείς οι Northerners δέν έχουν άδικο, σε ότι έχει να κάνει με ιστορικές παρατηρήσεις, ότι από τη στιγμή που οι δράκοι δεν υπάρχουν πια, δεν υπάρχει λόγος να είναι γονατισμένοι. Μεταφορικά το λένε, και κυριολεκτικά πάντως είναι γνωστό ότι με το που έχασαν τους δράκους τους οι Targaryen, χάθηκε και η νόμιμη βία που ασκούσαν στη Westeros, με κύρια συνέπεια την έκρηξη επαναστάσεων, όπως εκείνη των Blackfyre, καθώς επίσης και o πόλεμος των Ninepenny Kings. Δηλαδή σε μεγάλο βαθμό σχετικοποιήθηκε η συγκεντρωτικότητα της μοναρχίας.
Βέβαια, ένα άλλο στοιχείο που συνηγορεί κατά της προσέγγισης αυτής είναι και το ότι o William κατέκτησε την Αγγλία, ενώ ο Aegon κατέκτησε μια ολόκληρο ήπειρο, και κάπως έτσι οι Stark και οι Lannister από βασιλείς που ήταν κατέληξαν άρχοντες των αντίστοιχων τμημάτων που διοικούσαν.
Και τελικά, για ποια θρησκευτική νομιμοποίηση μιλάμε, αφού η θρησκεία δε διαδραμάτισε ποτέ στη Westeros το ρόλο που διαδραμάτισε το Βατικανό στο δικό μας μεσαιωνικό κόσμο. Σίγουρα ωστόσο οι δράκοι πέρα από τη στρατιωτική ισχύ για την οποία χτησιμοποιήθηκαν αποτέλεσαν και πηγή νομιμοποίησης για τους Targaryen, και πάλι όμως τα κενά που ανέκυψαν ως προς τη διαδοχή δε θα έπρεπε τελικά να ανακύψουν. Οπότε μάλλον όντως υπάρχουν έντονα στοιχεία φεουδαρχίας, ή οι Targaryen ως Βαλυριανοί, παρά το γεγονός ότι γνώριζαν συγκεντρωτικά καθεστώτα (κάπου έχει πει ο Martin, νομίζω, ότι η Αρχαία Βαλυρία είναι εμπνευσμένη κι από τη Ρώμη), τελικά είχαν και τελείως διαφορετική πολιτισμική αντίληψη σε πολλά ζητήματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η κατάργηση του δικαίωματος της πρώτης νύχτας που επιφυλασσόταν στο γαιοκτήμονα.
Στην ουσία όμως, όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια, παρέλειψαν να ρυθμίσουν τα ζητήματα διαδοχής, ίσως αγνοώντας τη διαφορετική αντίληψη που είχαν οι κάτοικοι της Westerοs για τη θέση της γυναίκας, με ακραία απόληξη αυτής τα θέματα ανάληψης εξουσίας. Πραγματικά, δεν μπορώ να εξηγήσω αλλιώς την παράλειψη της ρύθμισης τέτοιων ζητημάτων από τους Targaryen μέχρι το Xορό των Δράκων, εκτός αν θεωρήσουμε τελικά ότι ο Martin ενσωμάτωσε περισσότερα στοιχεία από τη μεσαιωνική φεουδαρχία στο έργο του, με αποτέλεσμα τα κενά αυτά να είναι ανάλογα με τα κενα που υπάρχουν στα καθεστώτα αυτά, γιατί οι λεπτομερείς κανόνες δεν εχουν πραγματικά λόγο ύπαρξης εδώ.
Αναφέρομαι βέβαια στην περίπτωση της Rhaenyra, της οποίας ο πατέρας Viserys Ι πέθανε ορίζοντάς τη νόμιμη διάδοχό του, παραβλέποντας ίσως την πιθανότητα αμφισβήτησής της λόγω του φύλου της. Έτσι, αν και πρωτότοκo τέκνο του Viserys, για τη Rhaenyra ειπώθηκε ότι οι Επτά θα τους καταραστούν όλους όσους επιτρέψουν σε μια γυναίκα να καθίσει στο θρόνο.
Δεν ξέρω τελικά αν κάποιος γνωρίζει κάτι από την ιστορία που να παραπέμπει στην απόφαση του Συμβουλίου που λήφθηκε για τη ρύθμιση της διαδοχής επί Aegon III, γιατί είναι κάτι που όντως παρουσιάζει ενδιαφέρον.
Για να πω τέλος και κάτι επί του ζητήματος της νομιμοποίησης της εξουσίας του Robert, και το κατά πόσο αυτή βασίζεται τελικά στην καταγωγή του από Targaryen, πολλοί είχαν εικάσει πριν την έκδοση του World of Ιce and Fire ότι από τα λόγια του Ned στο Robert στο πρώτο βιβλίο, ότι εκείνος είχε πιο ισχυρό δικαίωμα στο θρόνο, συνάγεται ότι κι ο Ned είχε δικαίωμα λόγω καταγωγής από Targaryen, γιατί η επανάσταση έγινε από κοινού και προφaνώς δε θα έμενε στην ιστορία ως Επανάσταση του Robert αν εκείνος δεν είχε στεφθεί βασιλιάς. Πράγματι, η εγκυκλοπαίδεια επιβεβαίωσε τη σύναψη ενός συμφώνου κατά τον πόλεμο των Δρακων για τέλεση γάμου ανάμεσα σε μια πριγκίπισσα της βασιλικής οικογένειας κι ένα γιο του άρχοντα του Winterfell, Cregan Stark, η οποία τελικά και δεν ευοδώθηκε.
Oπότε τελικά σίγουρα ο Ned δεν αναφερόταν στη δική του καταγωγή από Targaryen, γεγονός που νομίζω επιβεβαιώνει λίγο πολύ τα λόγια του Jaime και του Renly, ότι όποιος κερδίζει τον πόλεμο, κερδίζει και το θρόνο.
"Most have been forgotten. Most deserve to be forgotten. The heroes will always be remembered. The best. The best and the worst. And a few who were a bit of both. Like him."